Σκύλος και αχρωματοψία: Ποια χρώματα ξεχωρίζουν; Μύθοι και αλήθειες

by Έφη Αθανασίου

Άραγε οι σκύλοι, μπορούν να δουν τα χρώματα όπως τα βλέπουν οι άνθρωποι; Σύμφωνα με μια μελέτη, οι σκύλοι δεν μπορούν να εκτιμήσουν όλα τα χρώματα όπως οι άνθρωποι, ο κόσμος τους δεν είναι εντελώς ασπρόμαυρος. Στην πραγματικότητα, τα σκυλιά ζουν σε έναν πολύχρωμο κόσμο.

Μπορεί ο σκύλος σας να διακρίνει το ίδιο φάσμα χρωμάτων με εσάς; Βλέπει ασπρόμαυρες ζώνες; Τα χρώματα φαίνονται θολά.

Σκύλος: Πως βλέπουν τα χρώματα

Έχω ακούσει ότι τα σκυλιά μπορούν να δουν μόνο ασπρόμαυρα. Είναι αλήθεια;

Όταν κοιτάζετε ένα ουράνιο τόξο στον ουρανό, βλέπετε αποχρώσεις του κόκκινου, πορτοκαλί, κίτρινου, πράσινου, μπλε, λουλακιού και μοβ.  Το πώς βλέπουν τα σκυλιά το χρώμα είναι ένα μακροχρόνιο θέμα έρευνας και τα αποτελέσματα είναι αρκετά εκπληκτικά.

Τι κάνει το χρώμα τόσο “πολύχρωμο”;

Το χρώμα διακρίνεται από τα νευρικά κύτταρα στο μάτι. Ο αμφιβληστροειδής του ματιού έχει δύο κύριους τύπους κυττάρων – ράβδους, που ανιχνεύουν επίπεδα φωτός και κίνηση, και κώνους, που διαφοροποιούν τα χρώματα. Τα ανθρώπινα μάτια έχουν τρεις τύπους κώνων που μπορούν να αναγνωρίσουν συνδυασμούς κόκκινου, μπλε και πράσινου. Τα σκυλιά διαθέτουν μόνο δύο τύπους κώνων και μπορούν να διακρίνουν μόνο το μπλε και το κίτρινο – αυτή η περιορισμένη αντίληψη χρώματος ονομάζεται διχρωμική όραση

Οι άνθρωποι μπορεί να έχουν περισσότερους κώνους, επιτρέποντάς μας να δούμε περισσότερα χρώματα και να τους βλέπουμε φωτεινότερα από ό, τι τα σκυλιά, αλλά τα σκυλιά έχουν περισσότερες ράβδους, δίνοντάς τους το πλεονέκτημα όταν πρόκειται να δουν σε χαμηλό φως ή να εντοπίσουν κινούμενα αντικείμενα.

Σκύλος: Έχουν αχρωματοψία;

Η αχρωματοψία είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για αλλαγές στην ικανότητα αντίληψης του χρώματος. Στους ανθρώπους, ο βαθμός αχρωματοψίας εξαρτάται από το ποιοι υποδοχείς χρώματος επηρεάζονται. Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι αχρωματοψίας στα άτομα: η κόκκινη-πράσινη αχρωματοψία και η μπλε-κίτρινη αχρωματοψία. Ένα άτομο με κόκκινο-πράσινη αχρωματοψία δεν μπορεί να διακρίνει μεταξύ αυτών των δύο χρωμάτων. Αυτό κάνει τα Χριστούγεννα αρκετά βαρετά! Ομοίως, ένα άτομο με μπλε-κίτρινη αχρωματοψία δεν μπορεί να πει τη διαφορά μεταξύ του κίτρινου πουκάμισου και του μπλε.

Όσον αφορά την διάκριση χρώματος, η φυσιολογική όραση ενός σκύλου μοιάζει περισσότερο με ένα άτομο που έχει κοκκινο-πράσινη αχρωματοψία. Παρόλα αυτά, δεν έχουν καταγραφεί περαιτέρω βαθμοί αχρωματοψίας σε σκύλους.

Σκύλος: Πώς συγκρίνεται με την ανθρώπινη όραση;

Τα σκυλιά δεν εκτιμούν ολόκληρο το φάσμα των χρωμάτων όπως και οι άνθρωποι, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν αντιλαμβάνονται διαφορετικά χρώματα. Απλώς δεν μπορούν να δουν το «αληθινό» χρώμα ενός αντικειμένου.

Για παράδειγμα, το κόκκινο χρώμα εμφανίζεται σκούρο καφέ-γκρι ή μαύρο σε ένα σκυλί. Και το κίτρινο, το πορτοκαλί και το πράσινο φαίνονται λίγο κιτρινωπά σε ένα σκυλί. Οι γούνινοι φίλοι μας βλέπουν το μπλε πολύ καλά, αλλά το μοβ μοιάζει με το μπλε. Όταν παίζετε ένα παιχνίδι “fetch!”, τα σκυλιά δεν μπορούν να πουν τη διαφορά μεταξύ μιας κόκκινης και μιας κίτρινης μπάλας. Ευτυχώς, έχουν μεγάλη αίσθηση μυρωδιάς, ώστε να μπορούν να αναγνωρίσουν την μπάλα τους και να αποφύγουν τις αναμίξεις όταν παίζουν ένα παιχνίδι “fetch!” στο πάρκο.

Εκτός από την αντίληψη του χρώματος, οι σκύλοι και οι άνθρωποι έχουν κι άλλες οπτικές διαφορές. Από ορισμένες απόψεις, η όραση του σκύλου δεν είναι τόσο οξεία όσο η όραση του ανθρώπου. Τα σκυλιά βλέπουν πιο κοντά απ’ότι εμείς. Όταν κοιτάζουμε ένα αντικείμενο από την ίδια απόσταση, το αντικείμενο μπορεί να φαίνεται καθαρό για εμάς, αλλά θολό για τα σκυλιά μας. Οι σκύλοι μας είναι επίσης λιγότερο ευαίσθητοι σε αλλαγές στη φωτεινότητα. Δηλαδή, τα σκυλιά απλά δεν έχουν τη δυνατότητα να αντιλαμβάνονται το χρώμα στους πλούσιους, ζωντανούς τόνους που εμείς μπορούμε.

ελληνικές ράτσες

Σκύλος: Ποιες είναι οι άλλες οπτικές διαφορές μεταξύ σκύλων και ανθρώπων;

Οι σκύλοι έχουν κάποια οπτικά πλεονεκτήματα έναντι των ανθρώπων. Τα σκυλιά έχουν μάτια που είναι τοποθετημένα περισσότερο στις πλευρές του κεφαλιού που τους επιτρέπουν ένα ευρύτερο φάσμα περιφερειακής όρασης από ότι έχουμε. Η ανταλλαγή είναι ένα μικρότερο εύρος οπτικής οξύτητας, έτσι τα σκυλιά δεν έχουν την αντίληψη βάθους που έχουμε.

Τα σκυλιά έχουν κόρες που διαστέλλονται στο μέγιστο επιτρέποντάς τους να συλλάβουν όσο το δυνατόν περισσότερο φως. Έχουν επίσης ανακλαστικά κύτταρα κάτω από τον αμφιβληστροειδή που σχηματίζουν το ταπέτο. Το ταπέτο δίνει στα σκυλιά την εμφάνιση “λαμπερού ματιού” και βελτιώνει επίσης την ικανότητά τους να βλέπουν σε αμυδρό φως.

Τα σκυλιά έχουν επίσης περισσότερα βλαστικά κύτταρα στον αμφιβληστροειδή από τους ανθρώπινους φίλους τους. Οι ράβδοι είναι υπεύθυνοι για την ανίχνευση κίνησης, ακόμη και μικρών κινήσεων σε μεγάλες αποστάσεις. Έτσι, σε σύγκριση με τους ανθρώπους, τα σκυλιά βλέπουν καλύτερα στο σκοτεινό φως (σούρουπο και ξημερώματα) και μπορούν να εντοπίσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια την κίνηση.

ελληνικές ράτσες

Σκύλος: Βλέπουν ό,τι βλέπουμε;

Η φύση εξοπλίζει τα σκυλιά με ειδικά οπτικά καταλύματα που τους επιτρέπουν να επιβιώσουν και να ευδοκιμήσουν στην άγρια φύση. Το να βλέπει καλά σε σκοτεινό φως και να εντοπίζει μικρές κινήσεις στο δάσος σε μεγάλες αποστάσεις βελτιώνει την ικανότητα κυνηγιού του σκύλου. Αυτά τα στοιχεία βοηθούν επίσης ένα σκυλί να ξέρει πότε είναι το θήραμα και πρέπει να φύγει.

Οι καιροί έχουν αλλάξει και τα περισσότερα σκυλιά είναι μέλη των ανθρώπινων οικογενειών μας, οπότε τους παρέχουμε θρεπτικά τρόφιμα και τα προστατεύουμε από αρπακτικά. Παρόλα αυτά, αυτές οι οπτικές ικανότητες παραμένουν στην οικογένεια σκύλων.

Σκύλος: Γιατί οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων πρέπει να γνωρίζουν τις οπτικές δυνατότητες τους;

Η γνώση του πως και του τι μπορεί να δει το σκυλί σας θα σας βοηθήσει να κάνετε καλές επιλογές γι’αυτό. Για παράδειγμα, πρέπει να έχετε κατά νου την ποικιλία χρωμάτων του σκύλου σας όταν ψωνίζετε παιχνίδια. Θα απολαύσει κίτρινα και μπλε παιχνίδια περισσότερο από τα κόκκινα. Έτσι, θα καταλάβετε γιατί αποσπάται η προσοχή του κατά τη διάρκεια ενός παιχνιδιού “fetch!” καθώς εστιάζει σε ένα πουλί που πετά 50 μέτρα μακριά. Θα γνωρίζετε επίσης ότι για να λάβετε την πλήρη προσοχή του, θα πρέπει να στέκεστε ακριβώς μπροστά του, όπου η γκάμα της οπτικής οξύτητάς του είναι μεγαλύτερη.

Και την επόμενη φορά που θα είστε αρκετά τυχεροί που να δείτε ένα ουράνιο τόξο στον ουρανό, να είστε σίγουροι ότι το σκυλί σας μπορεί να το απολαύσει μαζί σας. Δεν θα δει ΟΛΑ τα χρώματα του ουράνιου τόξου, αλλά μπορεί να δει λίγο κίτρινο και μπλε. Και αυτό θα είναι εντάξει για αυτόν!

pet_keepers_logo
@2023 – Petkeepers.gr