Όπως υποδηλώνει η λογική, οι γάτες μπορούν να ακούσουν χάρη στα αυτιά τους, το πιο ορατό μέρος, και την εσωτερική ακουστική δομή, την οποία σαφώς δεν μπορούμε να δούμε, εκτός αν κοιτάξουμε προσεκτικά (αν η γάτα μας επιτρέψει να την εξετάσουμε) ή αν διαθέτουμε εξειδικευμένο εξοπλισμό όπως οι κτηνίατροι.
Σε αντίθεση με το περιορισμένο ανθρώπινο αυτί, τα αυτιά των γατών είναι προικισμένα με 30 σειρές μυών που επιτρέπουν κινήσεις έως και 180 μοιρών. Με αυτόν τον τρόπο, τα αυτιά των γατών μπορούν να τις κατευθύνουν προς την ηχητική πηγή που τράβηξε την προσοχή τους.
Έχετε παρατηρήσει ποτέ πώς οι γάτες κουνάνε τα αυτιά τους αν ακούσουν έναν ήχο, αλλά δεν κουνάνε απαραίτητα το κεφάλι τους;
Γιατί οι γάτες ακούνε τόσο καλά;
Ο ήχος ταξιδεύει μέσω του εσωτερικού μέρους του αυτιού με τη μορφή κυμάτων που χτυπούν το τύμπανο και το κάνουν να δονείται. Κατά συνέπεια, τα οστάρια του εσωτερικού αυτιού κινούνται και σπρώχνουν το ένα άκρο του κοχλία, ενός τμήματος γεμάτου με υγρό που, σε επαφή με τον ήχο, δημιουργεί νέα κύματα που αλληλεπιδρούν με τα τριχωτά κύτταρα. Αυτά είναι υπεύθυνα για την αποστολή του σήματος στον εγκέφαλο που θα τα επεξεργαστεί και θα υποδείξει αντιδράσεις.
Όπως είδαμε, η ανατομία των αυτιών των γατών τις καθιστά ικανές να ανιχνεύουν ακόμη και τις πηγές του ήχου. Πρόκειται για μια διαδικασία που εξαρτάται από τη διαφορά μεταξύ του χρόνου άφιξης και της έντασης με την οποία φτάνει σε κάθε ένα από τα αυτιά τους.
Οι γάτες μπορούν να ανιχνεύσουν διακυμάνσεις του ήχου τόσο μικρές όσο το ένα δέκατο του τόνου. Αυτό τους επιτρέπει να εντοπίζουν την πηγή του ήχου ακόμη και σε απόσταση ενός μέτρου σε σύντομο χρονικό διάστημα, εκτός από το να αναγνωρίζουν το είδος του θηράματος που μπορεί να τον παρήγαγε και το μέγεθός του.
Πώς χρησιμοποιούν οι γάτες τα αυτιά τους για το κυνήγι;
Μετά από όλη αυτή την τεχνική λεπτομέρεια, θα ήταν ίσως πιο χρήσιμο να χρησιμοποιήσουμε ένα πιο πρακτικό παράδειγμα για να διαπιστώσουμε πόσο καλά ακούνε οι γάτες. Ας ξεκινήσουμε με το γεγονός ότι δεν κυνηγούν κανέναν (εκτός αν πρόκειται για άνθρωπο με φαγητό, φυσικά).
Σε γενικές γραμμές, οι γάτες αντιλαμβάνονται τους ήχους άλλων ζώων με τα μυτερά τους αυτιά όταν βρίσκονται σχετικά κοντά. Αυτό μπορεί να συμβαίνει ενώ κινούνται κάτω από τα φύλλα των δέντρων ή όταν βρίσκονται σε μια γωνιά από την οποία δεν είναι ορατές.
Τότε περιμένουν με προσοχή αλλά σιωπηλά την επόμενη κίνηση την οποία, ακόμη και χωρίς να τη βλέπουν, μπορούν να αντιληφθούν χάρη στην οξεία ακοή τους. Έτσι, βρίσκουν την κατάλληλη στιγμή για να ορμήσουν στο θήραμά τους, πολλές φορές χωρίς αποτυχία.
Χωρίς αμφιβολία, η συγκεκριμένη αίσθηση υποστηρίζει την επιβίωσή τους, ιδίως όταν ζουν στους δρόμους ή σε πιο άγρια περιβάλλοντα. Επιπλέον, η ακοή επιτρέπει στις μητέρες να παρακολουθούν την κατάσταση των μωρών τους από απόσταση, ενώ αυτά βρίσκονται σε αναζήτηση τροφής.
Πόσο καλά ακούνε οι γάτες σε σύγκριση με άλλα ζώα;
Οι γάτες είναι πιο ευαίσθητες στους ήχους, γύρω στα 8.000 Hz. Αλλά αν το θέσουμε έτσι, δεν φαίνεται να μας λέει πολλά για την ικανότητά τους. Ένας εξαιρετικός τρόπος για να πάρετε μια ιδέα για την ακουστική ικανότητα των γατών είναι να τη συγκρίνετε με εκείνη των ανθρώπων ή άλλων μελών του ζωικού βασιλείου. Είναι ενδιαφέρον ότι οι άνθρωποι και οι γάτες μοιράζονται το ίδιο κατώτερο όριο ακοής, το οποίο είναι περίπου 20 Hz. Ταυτόχρονα, διαφέρουν σημαντικά στο ανώτερο όριο.
Οι γάτες μπορούν να ακούσουν συχνότητες έως και 64.000 Hz, ενώ οι άνθρωποι μπορούν να ακούσουν μόλις 20.000 Hz. Πιο απλά, αυτό τους επιτρέπει να ακούν ήχους σε μεγάλες αποστάσεις- ήχους που παράγονται τέσσερις έως πέντε φορές πιο μακριά από τους ανθρώπους. Οι σκύλοι, οι οποίοι επίσης καθοδηγούνται πολύ από αυτά που ακούνε, είναι ευαίσθητοι σε περίπου 45.000 Hz και τα ποντίκια σε 95.000 Hz.
Είναι σύνηθες για τις γάτες να χάνουν την ακοή τους;
Αν και γενικά ακούν καλά, πολλές γάτες μπορεί να είναι κουφές. Με όσα έχουν ειπωθεί μέχρι στιγμής, φαίνεται ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια από τις πιο απαραίτητες αισθήσεις για την επιβίωση των γατών. Δυστυχώς, όπως και στους ανθρώπους, πολλές μπορούν επίσης να κουφαθούν από διάφορες αιτίες. Μεταξύ αυτών, λοιμώξεις, τραύματα, όγκοι ή απλή γήρανση.
Υπάρχουν και άλλες αιτίες κώφωσης στις γάτες, όπως η γενετική προδιάθεση. Επίσης, υπάρχει η ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση ότι όλες οι λευκές γάτες καταλήγουν κουφές, αλλά η επιστήμη έχει αποκαλύψει ότι αυτό δεν ισχύει. Αντίθετα, η απώλεια ακοής είναι πολύ πιο συχνή στις γάτες με μπλε μάτια, κίνδυνος που μειώνεται όταν παρουσιάζουν άλλα χρώματα.
Όποια και αν είναι η αιτία, μια γάτα που στερείται αυτής της αίσθησης χάνει έναν από τους πρωταρχικούς πόρους επιβίωσής της. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων και οι διασώστες να τις πηγαίνουν στον κτηνίατρο για να διαπιστώσουν πόσο καλά ακούνε και να λάβουν τις απαραίτητες προφυλάξεις.
Ευτυχώς, η διάγνωση της κώφωσης δεν σημαίνει απαραίτητα το τέλος του κόσμου. Οι γάτες είναι ανεξάρτητες ακόμη και σε δύσκολες συνθήκες και με την κατάλληλη εκπαίδευση μπορούν να μάθουν να ανταποκρίνονται στις δονήσεις του περιβάλλοντός τους. Αλλά και πάλι, το καλύτερο είναι να τις προστατεύετε στο σπίτι γιατί, χωρίς την αίσθηση της ακοής τους, οι γάτες είναι ακόμη πιο εκτεθειμένες στους συνήθεις κινδύνους.
